Hoe lees je het beste voor aan kinderen? Lijst met tips

Ben jij benieuwd hoe je het beste aan kinderen kunt voorlezen? Dan ben je hier absoluut aan het juiste adres. Wij gaan je namelijk tot in detail uitleggen hoe je het beste kinderen kunt voorlezen. Natuurlijk geven we niet één methode, maar meerdere methoden. Ook geven we je een heleboel tips om het voorlezen nog prettiger te maken. Bovendien moet je letten op wat de leeftijd is van het kind dat je wilt voorlezen en het type boek dat je gaat voorlezen.

Wat voor verhaal ga je voorlezen?

De allerkleinsten, van een jaar of één-twee, zullen nog maar een beperkte woordenschat hebben. Dat is natuurlijk helemaal geen probleem, maar je moet er wel rekening mee houden dat je alleen de allersimpelste boekjes kunt voorlezen. Hoe ouder ze worden, hoe langer en moeilijker de verhaaltjes. Het is belangrijk dat de verhaaltjes tot de verbeelding spreken. Ze moeten de fantasie prikkelen en niet te eng zijn – dus geen horrorverhalen voor volwassenen.

Kleintjes horen graag je stem

Baby’s vinden het extreem prettig om je stem te horen. Dat geldt voor de meeste kinderen tot een jaar of drie. Het gaat er niet eens zozeer om wat je voorleest, maar vooral dat ze je stem kunnen horen. Dat voelt prettig en vertrouwd. Zorg er dus voor dat je nooit te hard praat. Wees altijd kalm met de allerkleinsten en zorg dat ze dicht bij je zijn als je voorleest.

Zelf boeken meenemen

Ga je oppassen op kinderen, neem dan van thuis een aantal boeken mee. Ongetwijfeld heb je ergens in een kast nog een aantal kinderboeken staan van toen je zelf klein was. De boeken die je bij het oppasgezin vindt, hebben de kinderen allemaal al minstens één keer voorgelezen gekregen. Ga eens voor iets nieuws. Laat de kinderen de boeken zien en laat ze zelf kiezen.

Lees boeken eens buiten voor

Als het weer lente is, kun je ervoor kiezen het boek eens buiten voor te lezen. De nieuwe omgeving zorgt weer voor nieuwe perspectieven, waardoor de kinderen weer iets nieuws in het verhaal ontdekken. Bovendien ben je lekker buiten in de frisse lucht en kun je van het weer genieten.

Voorlezen om de kleintjes in slaap te helpen vallen

Een reden dat kleintjes niet in slaap kunnen vallen, is dat ze zich eenzaam voelen. Dat gebeurt vooral in het donker. De beste manier om ze zich vertrouwd te laten voelen, is door ze voor te lezen en ze een verhaal voor te lezen. Je kunt ook een verhaaltje bedenken of een liedje zingen. Van het voorlezen worden de kleine kinderen doezelig, zeker als het warm weer is.

Voorlezen op vakantie of in de auto

Je kunt de kinderen natuurlijk ook voorlezen als je op reis bent en in de auto zit. Er zijn weinig dingen zo saai als een lange autorit van honderden kilometers. Een tip om sneller de tijd door te komen – zowel voor je kinderen als voor jezelf, – is door ze een verhaaltje voor te lezen. Door de kinderen een verhaal te vertellen over op reis gaan, kun je ze ook goed voorbereiden op de reis zelf en hoe het is om een weekje lang op een andere plek te zijn.

Lees met verschillende stemmen

Kinderen die wat ouder zijn, vinden het leuk als je variatie aanbrengt in hoe je voorleest. Zo kun je bijvoorbeeld verschillende stemmen gebruiken voor verschillende personages. Dit helpt je kinderen de personages voor zich te zien en zorgt bovendien voor heel wat hilariteit.

Bereid je voor op wat je leest

Een hele goede tip om beter voor te kunnen lezen, is door het verhaal eerst zelf door te nemen. Zo weet je precies wat er gaat komen en wat je moet verwachten. Zo wordt het ook makkelijker om stemmen voor te bereiden en struikel je niet over de woorden. Je leest in één keer door.

Lees speciale boeken voor

Wil je het voorlezen extra spannend maken, kies dan voor een speciaal boek om voor te lezen. Kies voor een kinderboek dat niet alleen leuke afbeeldingen heeft om te laten zien, maar waarin ook geluiden zijn opgenomen. Je hebt ook zogenaamde “pop-up” boeken. Deze hebben inhoud die uitklapt als je hem opent. Dan zijn er nog ontdekboeken, met verborgen luikjes en klepjes. Die kun je stuk voor stuk openvouwen, waarna je nieuwe dingen ontdekt.

Samenlezen is ook een goede oefening

Je kunt natuurlijk ook samen hardop lezen met je kind. Jij leest bijvoorbeeld de ene zin en je kind de volgende. Of je kiest ieder een personage in het boek dat je hardop voorleest. Zo is het als het ware alsof je een gesprek met elkaar voert. Een goede oefening en ook nog heel grappig. Wist je dat er ook boeken zijn die speciaal ontworpen zijn om samen voor te lezen?

Steeds hetzelfde boekje lezen

Als je steeds hetzelfde boekje voorleest, word je steeds beter in het voorlezen ervan. Klinkt dat saai? Voor jou misschien wel, maar voor (kleine) kinderen niet: die houden er juist van steeds hetzelfde voorgelezen te krijgen. Je moet dan uiteraard wel hun lievelingsboekje voorlezen.

Verzin een verhaal bij de plaatjes

Kinderboeken staan altijd vol afbeeldingen. Eén van de beste manieren om kinderen bij het verhaal te betrekken, is door de afbeeldingen aan te wijzen en de kinderen er zelf iets bij te laten fantaseren. Hier hoef je niet per se een leesboek voor te gebruiken, je kunt ook van een plaatjesboek gebruik maken. Bij plaatjesboeken is het zelfs makkelijker om zelf iets te fantaseren.

Richt een voorleesplekje in

De meeste kinderen vinden het prettig om voorgelezen te worden vlak voor ze in slaap vallen. Dit is dus in de avond, in hun bed, vlak voor de lichten uitgaan. Je kunt je kinderen natuurlijk overdag voorlezen, op de bank, in de tuin of een ander comfortabel voorlees plekje.

Je kunt het verhaal ook naspelen

Leuk om te doen met je kinderen is het verhaal naspelen zoals je het hebt gelezen. Zo lees je het verhaal niet alleen, je ervaart het ook echt. Bovendien heb je zowel als ouder en als kind veel pret.

Speciale bad boekjes gebruiken

Wist je dat je ook kunt voorlezen als je je kindje in bad stopt? Dit kan met speciale bad boekjes. Deze boekjes kunnen namelijk gewoon nat worden. Je kunt ze ook gebruiken als je op vakantie bent, bij een riviertje of meertje, of als je in de achtertuin een klein zwembadje neerzet.

Laat je kinderen zinnen aanvullen

Wil je wat oudere kinderen optimaal gebruik laten maken van hun fantasie? Dan kun je ervoor kiezen ze de zinnen in het verhaal af te laten maken. Je kunt dit het beste doen bij sprookjes en andere verhaaltjes die ze al goed kennen en waarbij ze bepaalde zinnen uit hun hoofd kennen. Of je geeft ze de opdracht iets leuks en unieks te bedenken – zo absurd mogelijk.

Veel nieuwe verhaaltjes in huis? Breng een bezoek aan de bibliotheek

Wil je je kind of kinderen met zoveel mogelijk verhaaltjes in aanraking brengen? Ga dan met regelmaat naar de bibliotheek. Hier kun je zoveel boeken lenen als je zelf wilt en het kost je niets. Een ideale optie voor kinderen – en mama’s en papa’s – die dol zijn op lezen en voorlezen.

Op een vast moment voorlezen

Ook belangrijk is dat je een vast moment kiest om voor te lezen. In de meeste gevallen zal dat net voor het slapengaan zijn, maar bij kleintjes kan het ook bijvoorbeeld tussen de middag of vlak voor hun middagslaapje. Zo maak je er een vaste routine van waar jullie beiden van kunnen genieten. Kinderen vinden het sowieso fijn als ze precies weten waar ze aan toe zijn.

Doe zo lang over het boekje als nodig is

Veel ouders en verzorgers denken onterecht dat een boek in één keer uit moet. Maar dat is niet het geval. Je kunt er ook rustig wat langer over doen. Het is juist belangrijk dat je écht de tijd neemt bij het voorlezen. Kleine kinderen vinden het leuk om uitgebreid naar plaatjes te kijken. Voor oudere kinderen is het ideaal als je op een spannend moment eindigt. Dan hebben ze de volgende dag iets om naar uit te kijken. Zo weet je zeker dat ze zullen willen blijven lezen.

Neem de tijd voor reacties

Kinderen vinden het leuk om te reageren op wat je voorleest. Voorlezen doe je niet alleen, maar samen. Geef de kinderen dus de kans om reactie geven of vragen te stellen. Is iets spannends, dan zullen ze dat willen laten weten. Als iets grappig is, laten ze dat ook weten. Kortom: zorg ervoor dat je goed naar je kindje luistert. Oogcontact maken is ook belangrijk.

Wat leert een kind van voorlezen?

Onderzoek heeft aangetoond dat lezen goed is voor de algemene ontwikkeling van een kind. Ze leren er onder andere meer woorden door, waardoor hun woordenschat flink toeneemt.  Ook is voorlezen goed voor hun cognitieve functies en voor de sociaal-emotionele ontwikkeling. Ze leren zichzelf, maar ook anderen er beter door begrijpen. Lezen en voorgelezen worden helpt kinderen om meer kennis te krijgen van de mensen en wereld om hen heen.

Leuke boekjes voor de allerkleinsten

Kinderen van 0-1 jaar hebben boekjes nodig met veel plaatjes. Deze boekjes zijn bij voorkeur zacht en hebben geen scherpe hoeken. Ook moet je heel erg uitkijken met losse onderdelen. Het is natuurlijk extra spannend als je baby het boekje zelf kan vasthouden en uitgebreid onderzoeken.

Leuke boekjes voor 1 of 2-jarigen

Eén- en tweejarigen zijn doel op boekjes waarin allerlei voorwerpen in voorkomen. Ook dieren vinden ze hartstikke leuk. Deze kinderen kennen al van verschillende dingen en dieren de namen en vinden het leuk de namen hardop uit te spreken. Ook vinden ze het leuk om bij te leren.

En als ze twee tot vier zijn?

Twee tot vierjarigen hebben steeds grotere interesses. In de boekjes moet veel herkenbaar zijn, maar er mogen ook nieuwe dingen inzitten, zoals moeilijke woorden die je uitgebreid kunt uitleggen. Kies bijvoorbeeld een boekje waarin een simpel probleem ontstaat dat aan het einde van het verhaal wordt opgelost. Zo leren ze ook denken in oorzaak en gevolg.

Boeken voor vier- tot zesjarigen

Vier tot zesjarigen houden van boekjes met iets meer detail. Je kunt iets meer de diepte ingaan en nieuwe werelden, nieuwe woorden en nieuwe betekenissen ontdekken. Als iets niet duidelijk is, kun je het altijd uitleggen aan je kind. Als het tegenvalt, mag je altijd stoppen.

Hoelang en hoe vaak lees je voor?

Het is beter om meerdere keren per dag kort voor te lezen dan één keer per dag lang. Als je één keer per dag lang voorleest, heb je de kans dat het kind al snel zijn of haar interesse verliest of dat het te vermoeiend wordt. Lees je meerdere keren kort voor, dan hou je ze nieuwsgierig.

Hoe kun je voorlezen als Nederlands niet je eerste taal zijn?

Mocht Nederland niet je moedertaal zijn, dan kan in het Nederlands voorlezen wat lastiger zijn. In dat geval kunnen jullie samen het verhaal ontdekken. Met behulp van de plaatjes leer je het verhaal beter begrijpen. Ook leuk om te gebruiken: luisterboeken en voorleesfilmpjes uit de bieb.

Het woord aanwijzen of de meelijspijl gebruiken

Als je voorleest, is het belangrijk dat je je kleintje laat meelezen. Lees je in een boek, wijs dan met je vinger steeds aan bij welk woord je bent. Lees je op een beeldscherm? Gebruik dan de meeleespijl.

YouTube video: voorlezen aan kinderen – dat gaat zo!

  • Voorleestips voor leraren van Bibliotheek Bollenstreek:
  • Klasse brengt in beeld waarom ook voorlezen aan tieners voordelen heeft:
  • Kinderboekenschrijver Jacques Vriens geeft in deze video verschillende voorleestips:
  • Liefs Elyse laat zien hoe je het beste peuters kunt voorlezen:
  • Stichting Lezen en Schrijven laat in deze video zien hoe je een kind bij het voorlezen kunt betrekken:

Voorlezen aan kinderen: gebruikte bronnen

Succes!